Słownik wymowy polskiej
  • Jean-Jacques i odmiana
    20.03.2013
    20.03.2013
    W znajdującym się w Wielkim słowniku ortograficznym PWN (wyd. 2012) haśle Jean-Jacques Annaud odmieniane jest tylko jedno imię (Jacques), natomiast w przypadku hasła Jean-Jacques Rousseau odmieniane są obydwa imiona. Czym uzasadnić niejednorodną odmianę tego imienia złożonego?
  • język łowiecki
    20.11.2006
    20.11.2006
    Uprzejmie proszę o podanie, które z poniższych pojęć należy uznać za najbardziej prawidłowe: a) gwara myśliwska (łowiecka), b) język łowiecki, c)słownictwo myśliwskie?
    W literaturze spotykam różne użycie tych pojęć. Wydaje mi się, że w żaden sposób nie można mówić jednak o języku łowieckim, gdyż nie dotyczy on regionalizacji, lecz grupy osób. Czy mamy więc do czynienia z gwarą zawodową?
  • kukurydzany i kamienować
    19.06.2007
    19.06.2007
    Chodzi mi o różnice w wymowie i w zapisie takich słów, jak kukurydzany, kamienować. Oczywiście taka ich wymowa potraktowana byłaby jako błąd. Podobnie błędny byłby zapis kukurydziany czy kamieniować.
    Skąd się w ogóle wzięły te udziwnienia? Przecież na przykład mamy mahoniowy, a nie mahonowy.
  • Kurtyna w górę
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    w moich stronach (Ziemie Odzyskane, a więc tygiel językowy) funkcjonuje quasi-przekleństwo kurtyna w górę, akcentowane nietypowo (brzmi nieco jak „kurtynawgóre” lub „kurty-nawgóre”, na końcu jest [e], nigdy [ę]). Interesuje mnie etymologia tego eufemizmu, pytani o nią krajanie nie znali odpowiedzi. Czy gdybym chciał użyć tego zwrotu w utworze literackim, powinienem go zapisać jako kurtyna w górę, czy może jakoś zaznaczyć ową specyficzną wymowę?

    Z wyrazami szacunku
    Kamil
  • kusz
    8.12.2015
    8.12.2015
    W jednej z powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza pt. „Jedyne wyjście” znajduje się taki oto dwuwiersz:
    Pusz się, draniu, pusz się, pusz
    Potem hycniesz w grób i kusz
    Czym jest ów kusz? Bo na pewno nie błędem Autora lub Wydawcy, bo byłoby coś o tym wspomniane w erracie lub nocie wydawniczej. Archaizm? Czy może typowy dla Witkacego żart językowy?
  • Lex
    15.11.2002
    15.11.2002
    Czy wyraz łaciński Lex w deklinacji należy traktować tak samo jak inne skrótowce, w których pisowni występuje litera x, czy też można go potraktować jak wyraz obcy? Co wówczas z odmianą przez przypadki? Czy jako nazwa własna Lex podlega innym zasadom deklinacji?
  • licho i strzyga
    12.05.2009
    12.05.2009
    Witam bardzo serdecznie!
    interesuje mnie etymologia słów: dworowik, domowik, strzyga, licho. Byłabym niezwykle wdzieczna za wszelkie informacje dotyczące pochodzenia tych słów.
    Pozdrawiam ciepło
  • małpionosek fidżyjski na skwerze J. Turaszwilego

    6.02.2020
    6.02.2020

    Jeden z krakowskich skwerów ma nazwę Jerzego Turaszwiliego (zob. http://www.krakow.pl/modules/fotogal/gallery/index.php/Maj-2018/Ods-oni-cie-tablicy-z-nazw-Skwer-Jerzego-Turaszwiliego/DSC_1252-copy), a w „Polskim nazewnictwie ssaków świata” jest małpionosek fidżijski. Zgodnie z zasadami powinno być Turaszwilego, a słownik podaje tylko formę fidżyjski. Jak zatem pisać o małpionosku na skwerze – powielając błędy dawców oficjalnych/naukowych nazw czy poprawiając je?

  • mlon
    7.03.2014
    7.03.2014
    Szanowna Poradnio,
    proszę o wyjaśnienie dokładnego znaczenia i etymologii pejoratywnego określenia mlon (lub mlun). Dość często można się z nim spotkać we wschodniej Polsce.
  • mówić z jakims akcentem
    28.06.2008
    28.06.2008
    Dlaczego mówimy, że ktoś mówi po polsku z obcym akcentem, chociaż rzadko chodzi tutaj o akcent w sensie właściwym (jako przycisk zdaniowy lub wyrazowy), a przeważnie o (obco brzmiące) zabarwienie artykułowanych głosek?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego